අපි දැන් ප්‍රාක් ප්ලාස්මයේ කොටස් එකින් එක බලමු.මුලින්ම අවධානය යොමු කරන්නේ සෛල ප්ලාස්මයටයි.සෛල ප්ලාස්මය යනු ප්ලාස්ම පටලයට ඇතුලතින් පිහිටි ජලීය කොටසයි.න්‍යෂ්ටිය සහ අනෙකුත් ඉන්ද්‍රියිකා මෙහි ගිලී පවතී.
මෙහි තෙත් බර අනුව සුලබම සංයෝගය ජලය වේ.වියළි බර අනුව සුලබම සංයෝගය වන්නේ ප්‍රෝටීනයි.
සෛල ප්ලාස්මයේ භෞතික ගුණ
- අවර්ණ සහ පාරදෘශ්‍ය වේ (colourless & transparent).
- කණිකාමය වේ.එනම් එහි විවිධ කුඩා කොටස් (particles) දියවී ඇත.
- දුස්‍රාවී (viscous) වේ.එනම් උකු සහ ගලා යා හැකිය.
- ප්‍රාක් ප්ලාස්මීය වක්සරණය දක්වයි.එනම් සෛල ප්ලාස්මය රිද්මයානුකූලව සංසරණය වේ.
සෛල ප්ලාස්මය තුළ එකිනෙකට වෙනස් ජෛවරසායනික ප්‍රතික්‍රියා (biochemical reactions) රාශියක් සිදුවේ.
මෙවිට ප්‍රධාන ගැටලුවක් පැන නැගේ.එක් ප්‍රතික්‍රියාවක් සඳහා සහභාගි වන ප්‍රතික්‍රියක හෝ එහි ඵල තවත් ප්‍රතික්‍රියාවක් සඳහා සහභාගි වන ප්‍රතික්‍රියක හෝ එහි ඵල සමග ක්‍රියාකර ප්‍රතික්‍රියා 2 ටම බාධා සිදුවිය හැකිය.සෛල ප්ලාස්මය තුළ ප්‍රතික්‍රියා රාශියක් සිදුවන බැවින් මෙසේ වුනොත් මුලු සෛලයම අවුල් ජාලයක් බවට පත්විය හැක.
මෙය වළක්වන්නේ කෙසේද?
විවිධ ජෛවරසායනික ප්‍රතික්‍රියා බාධාවකින් තොරව සිදුවීමට ඒවා සෛල ප්ලාස්මයේ විශේෂණය වූ ප්‍රදේශ වලට සීමා වී ඇත (compartmentalization).මෙම විශේෂණය වූ ප්‍රදේශ ඉන්ද්‍රියිකා (organelles) නමින් හැඳින්වේ.
- ශ්වසනය (cellular respiration)
- ප්‍රභාසංස්ලේෂණය (photosynthesis)
- ප්‍රෝටීන සංස්ලේෂණය (protein synthesis)
මෙවිට ප්‍රධාන ගැටලුවක් පැන නැගේ.එක් ප්‍රතික්‍රියාවක් සඳහා සහභාගි වන ප්‍රතික්‍රියක හෝ එහි ඵල තවත් ප්‍රතික්‍රියාවක් සඳහා සහභාගි වන ප්‍රතික්‍රියක හෝ එහි ඵල සමග ක්‍රියාකර ප්‍රතික්‍රියා 2 ටම බාධා සිදුවිය හැකිය.සෛල ප්ලාස්මය තුළ ප්‍රතික්‍රියා රාශියක් සිදුවන බැවින් මෙසේ වුනොත් මුලු සෛලයම අවුල් ජාලයක් බවට පත්විය හැක.
මෙය වළක්වන්නේ කෙසේද?
විවිධ ජෛවරසායනික ප්‍රතික්‍රියා බාධාවකින් තොරව සිදුවීමට ඒවා සෛල ප්ලාස්මයේ විශේෂණය වූ ප්‍රදේශ වලට සීමා වී ඇත (compartmentalization).මෙම විශේෂණය වූ ප්‍රදේශ ඉන්ද්‍රියිකා (organelles) නමින් හැඳින්වේ.
සෛල ප්ලාස්මයේ ඇති ඉන්ද්‍රියිකා සහ ඒවායේ කාර්යයන්
- මයිටකොන්ඩ්‍රියා (mitochondria) - සෛලීය ශ්වසනය හා ශක්තිය නිපදවීම
- හරිතලව (chloroplasts)- ආහාර නිපදවීම
- පිෂ්ටලව (amyloplasts)- පිෂ්ටය ගබඩා කිරීම
- රයිබසෝම (ribosomes)- ප්‍රෝටීන සංස්ලේෂණය
- න්‍යෂ්ටිය (nucleus)- ප්‍රවේණික ද්‍රව්‍ය ගබඩා කිරීම සහ සෛලයේ කාර්යයන් පාලනය කිරීම
- ලයිසොසෝම (lisosomes)- ජීරක එන්සයිම ගබඩා කිරීම
- පක්ෂ්ම සහ කෂිකා (cilia & flagella)- සෛලීය චලනයට ආධාර වීම
- අන්තඃප්ලාස්ම ජාලිකා (endoplasmic reticulum)- සෛලය තුළ ලිපිඩ සහ ප්‍රෝටීන අභ්‍යන්තරව පරිවහනය කිරීම
- ගොල්ජි දේහ (golgi bodies)- සෛලීය ස්‍රාවයන් සංස්ලේෂණය සහ ඇසිරීම
3 comments:
සරලයි පැහැදිලියි....
හොඳයි අයියේ... දිගටම ලියන්න....
word verification අයින් කරන්න පුලුවන්ද අයියේ....
ගොඩක් ස්තුතියි නංගි. මමත් තවම දන්නෑ ඕක අයින් කරන්න.කොහොම හරි කරන්නම්.
ඉස්සරහට කව හොද ආටිකල් දෙන්නම්
ප්‍රාක් ප්ලාස්මය කියන්නෙ මොකක් ද? පුළුවන් නම් කියන්නකෝ ලොකු උදව්වක්
Post a Comment
ඔබේ අදහස් මගේ ශක්තියයි